Χάου, Σάμιουελ

(Howe, 1801 – 1876). Αμερικανός φιλλέληνας. Μόλις άρχισε η Επανάσταση, και αφού πήρε το πτυχίο του γιατρού, έσπευσε να έλθει στην Ελλάδα όπου κατατάχθηκε στον επαναστατικό στρατό και υπηρέτησε επί 6 χρόνια ως εθελοντής γιατρός. Στο Μεσολόγγι γνώρισε τον Βύρωνα, την περικεφαλαία του οποίου, μετά τον θάνατό του, την κράτησε ως κειμήλιο. Η κόρη του X. τη δώρησε το 1925 στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο της Αθήνας. Μόνο μια φορά διέκοψε την παραμονή του στην Ελλάδα και γύρισε στις ΗΠΑ προκειμένου να μαζέψει χρήματα για τους επαναστατημένους Έλληνες. Τελικά, με τις θερμές του εκκλήσεις προς το αμερικανικό κοινό, κατόρθωσε να μαζέψει 60.000 δολάρια, με τα οποία αγόρασε τρόφιμα και ρούχα που έφερε στην Ελλάδα και ίδρυσε σταθμό περίθαλψης στην Αίγινα. Επίσης ίδρυσε προσφυγικό συνοικισμό στον ισθμό της Κορίνθου. Το 1828 έγραψε Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης και το 1831, όταν τελείωσε ο Αγώνας, γύρισε στις ΗΠΑ. Εκεί, με τη σύμπραξη φίλων του, άνοιξε σχολείο για τυφλά παιδιά στο πατρικό του σπίτι στη Βοστόνη, το οποίο διηύθυνε ο ίδιος και ανέπτυξε τόση δραστηριότητα, ώστε το 1833 η πολιτεία της Μασαχουσέτης τον επιφόρτισε να οργανώσει το κρατικό εκπαιδευτήριο τυφλών. Με την ίδρυση του εκπαιδευτηρίου αυτού πήρε μεγάλη ώθηση σε όλο τον κόσμο η εκπαίδευση των τυφλών και των κωφαλάλων, την οποία έως τότε θεωρούσαν αδύνατη. Όταν άρχισε η επανάσταση του 1866 στην Κρήτη, ο X. εμπιστεύτηκε τη διεύθυνση του εκπαιδευτηρίου στους βοηθούς του και έκανε περιοδεία στις ΗΠΑ, δίνοντας φλογερές διαλέξεις υπέρ των Κρητικών που αγωνίζονταν και ιδρύοντας παντού τοπικές επιτροπές για τη συλλογή εράνων. Μόλις συγκεντρώθηκε ένα μεγάλο ποσό, φόρτωσε ένα μεγάλο πλοίο με τρόφιμα και ρούχα και γύρισε στην Ελλάδα όπου, με βάση την Αθήνα, οργάνωσε ελληνοαμερικανική επιτροπή για την περίθαλψη των χιλιάδων Κρητικών προσφύγων, οι οποίοι είχαν κατακλύσει την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Σύρο. Στην Ελλάδα έμεινε επί 3 χρόνια διανέμοντας τα βοηθήματα που έστελναν από την Αμερική οι επιτροπές και συντηρώντας σχολεία για τα προσφυγόπουλα καθώς και προσφυγικό νοσοκομείο.